جنگ افغانستان جنگ مواد مخدر است، افغانستان ۹۰ درصد تریاک جهان را فراهم می‌کند، افغان‌ها سالانه اضافه تر از ۶۰ درصد عایدشان را به خاطر دسترسی به خدمات اساسی رشوت می‌دهند، حکومت افغانستان تنها فی‌صدی کمی از عواید گمرک‌هایش را به دست می‌آورد، از میدان هوایی کابل، بلخ و هرات سالانه میلیون‌ها دالر به صورت نقد پولشویی و از افغانستان قاچاق می‌شود و یا هم یکی از منابع مهم تمویل داعش و طالبان استخراج غیرقانونی و قاچاق معادن افغانستان به بیرون از کشور است. این‌ها همه نمونه‌های بارز از روایت‌های است که ما روزانه به شکل انفرادی از فعالیت‌های بازیگران اقتصاد جرمی افغانستان می‌شنویم اما کمتر به شبکه و افرادی که در عقب این ماشین مخوف مافیایی در داخل و بیرون از حکومت افغانستان و منطقه است می‌پردازیم.اندیشکده اقتصاد » تگ های مطالب » اقتصاد و سیاست
صفحه قبل
صفحه بعد
کالبدشکافی اقتصاد جرمی و نقش آن در تمویل جنگ‌های افغانستان
نویسنده: اندیشکده | تاریخ: 11 دی 1397 | بازدیدها: 3074
0
جنگ افغانستان جنگ مواد مخدر است، افغانستان ۹۰ درصد تریاک جهان را فراهم می‌کند، افغان‌ها سالانه اضافه تر از ۶۰ درصد عایدشان را به خاطر دسترسی به خدمات اساسی رشوت می‌دهند، حکومت افغانستان تنها فی‌صدی کمی از عواید گمرک‌هایش را به دست می‌آورد، از میدان هوایی کابل، بلخ و هرات سالانه میلیون‌ها دالر به صورت نقد پولشویی و از افغانستان قاچاق می‌شود و یا هم یکی از منابع مهم تمویل داعش و طالبان استخراج غیرقانونی و قاچاق معادن افغانستان به بیرون از کشور است. این‌ها همه نمونه‌های بارز از روایت‌های است که ما روزانه به شکل انفرادی از فعالیت‌های بازیگران اقتصاد جرمی افغانستان می‌شنویم اما کمتر به شبکه و افرادی که در عقب این ماشین مخوف مافیایی در داخل و بیرون از حکومت افغانستان و منطقه است می‌پردازیم.
جنگ افغانستان جنگ مواد مخدر است، افغانستان ۹۰ درصد تریاک جهان را فراهم می‌کند، افغان‌ها سالانه اضافه تر از ۶۰ درصد عایدشان را به خاطر دسترسی به خدمات اساسی رشوت می‌دهند، حکومت افغانستان تنها فی‌صدی کمی از عواید گمرک‌هایش را به دست می‌آورد، از میدان هوایی کابل، بلخ و هرات سالانه میلیون‌ها دالر به صورت نقد پولشویی و از افغانستان قاچاق می‌شود و یا هم یکی از منابع مهم تمویل داعش و طالبان استخراج غیرقانونی و قاچاق معادن افغانستان به بیرون از کشور است. این‌ها همه نمونه‌های بارز از روایت‌های است که ما روزانه به شکل انفرادی از فعالیت‌های بازیگران اقتصاد جرمی افغانستان می‌شنویم اما کمتر به شبکه و افرادی که در عقب این ماشین مخوف مافیایی در داخل و بیرون از حکومت افغانستان و منطقه است می‌پردازیم.موضوع: اقتصاد جهان, افغانستان و جهان, برگرفته
جنگ‌افروزان: چه کشورهایی بیشترین بودجه نظامی را دارند؟
نویسنده: اندیشکده | تاریخ: 21 آذر 1397 | بازدیدها: 475
0
بر اساس گزارش منتشرشده از سوی موسسه صلح استکهلم (SIRPI)، هزینه‌های نظامی جهان در سال 2017 به یک هزار و 739 میلیارد دلار رسید که بالاترین سطح پس از پایان جنگ سرد بوده است. پس از 13 سال رشد پیوسته از سال 1999 تا 2011، بودجه نظامی کشورهای جهان در سال‌های 2012 تا 2016 یا کم شده بود یا تغییری نکرده بود، اما در سال 2017، هزینه‌های جهانی کل با رشدی 1 /1درصدی مواجه شد. گزارش موسسه صلح استکهلم در واقع روندهای منطقه‌ای و ملی را در سال 2017 و همچنین در یک دهه اخیر نشان می‌دهد. مخارج نظامی جهان در سال 2017 تقریباً معادل 2 /2درصدی تولید ناخالص داخلی (GDP) جهانی یا 230 دلار به ازای هر نفر بود. هزینه‌های نظام به عنوان سهمی از GDP که با عنوان «بار نظامی» خوانده می‌شود در حقیقت کسری از منابع ملی را مشخص می‌کند که به فعالیت‌های نظامی اختصاص داده شده و باری را بر دوش اقتصاد وارد می‌کند. بار نظامی جهانی در زمان جنگ سرد و در سال 1992 به اوج خود یعنی 3 /3 درصد رسید و پایین‌ترین سطح آن در سال 2014 معادل 1 /2 درصد به ثبت رسید.
بر اساس گزارش منتشرشده از سوی موسسه صلح استکهلم (SIRPI)، هزینه‌های نظامی جهان در سال 2017 به یک هزار و 739 میلیارد دلار رسید که بالاترین سطح پس از پایان جنگ سرد بوده است. پس از 13 سال رشد پیوسته از سال 1999 تا 2011، بودجه نظامی کشورهای جهان در سال‌های 2012 تا 2016 یا کم شده بود یا تغییری نکرده بود، اما در سال 2017، هزینه‌های جهانی کل با رشدی 1 /1درصدی مواجه شد. گزارش موسسه صلح استکهلم در واقع روندهای منطقه‌ای و ملی را در سال 2017 و همچنین در یک دهه اخیر نشان می‌دهد. مخارج نظامی جهان در سال 2017 تقریباً معادل 2 /2درصدی تولید ناخالص داخلی (GDP) جهانی یا 230 دلار به ازای هر نفر بود. هزینه‌های نظام به عنوان سهمی از GDP که با عنوان «بار نظامی» خوانده می‌شود در حقیقت کسری از منابع ملی را مشخص می‌کند که به فعالیت‌های نظامی اختصاص داده شده و باری را بر دوش اقتصاد وارد می‌کند. بار نظامی جهانی در زمان جنگ سرد و در سال 1992 به اوج خود یعنی 3 /3 درصد رسید و پایین‌ترین سطح آن در سال 2014 معادل 1 /2 درصد به ثبت رسید.موضوع: اقتصاد جهان, اقتصاد و سیاست, خبرهای اقتصادی, انفوگرافی, دانستنی, برگرفته
عصر جدید؛ دوستی دو کوریا چه دستاوردی برای آنها خواهد داشت؟
نویسنده: اندیشکده | تاریخ: 16 آذر 1397 | بازدیدها: 130
0
مرز دو کره جایی است که روایت‌های بسیاری از تقسیم یک‌شبه جزیره را در خود نگه داشته است. هفتم اردیبهشت، بار دیگر این مرز شاهد یک رویداد تاریخی بود، زمانی که کیم جونگ اون رهبر جوان کره شمالی با مون جائه - این رئیس‌جمهور کره جنوبی دیدار و گفت‌وگو کرد. جالب است این دیدار تاریخی در ساختمانی به نام صلح و آن هم در یک روستای مرزی با شعار صلح، صورت گرفته است. اما شاید هیچ چیز جالب‌تر از این نباشد که دیدار یادشده در همان منطقه‌ای صورت گرفته است که 65 سال قبل معاهده آتش‌بس میان دو کره به امضا رسید و سرآغاز جدایی دو کشور و انتخاب دو مسیر متفاوت را رقم زد.
مرز دو کره جایی است که روایت‌های بسیاری از تقسیم یک‌شبه جزیره را در خود نگه داشته است. هفتم اردیبهشت، بار دیگر این مرز شاهد یک رویداد تاریخی بود، زمانی که کیم جونگ اون رهبر جوان کره شمالی با مون جائه - این رئیس‌جمهور کره جنوبی دیدار و گفت‌وگو کرد. جالب است این دیدار تاریخی در ساختمانی به نام صلح و آن هم در یک روستای مرزی با شعار صلح، صورت گرفته است. اما شاید هیچ چیز جالب‌تر از این نباشد که دیدار یادشده در همان منطقه‌ای صورت گرفته است که 65 سال قبل معاهده آتش‌بس میان دو کره به امضا رسید و سرآغاز جدایی دو کشور و انتخاب دو مسیر متفاوت را رقم زد.موضوع: اقتصاد جهان, اقتصاد و سیاست, برگرفته
دشمنی‌های دیرینه؛ نگاهی به تاریخ منازعات ریشه‌دار کشورها
نویسنده: اندیشکده | تاریخ: 16 آذر 1397 | بازدیدها: 188
0
علاوه بر دشمنی‌های دیرینه کره شمالی و کره جنوبی، در طول تاریخ همواره دشمنی‌های ریشه‌داری میان دیگر کشورهای جهان وجود داشته است که بعضی از آنها پایان یافته‌اند و بعضی دیگر نیز هنوز ادامه دارند. دشمنی‌های دیرینه ایران و آمریکا، آرژانتین و برزیل، آمریکا و روسیه، آمریکا و چین، آمریکا و مکزیک و اخیراً منازعات روسیه و اوکراین، از جمله مواردی هستند که می‌توان به آنها اشاره کرد. همچنین هیچ‌کدام از این کشورها هنوز به طور کامل منازعات میان خود را کنار نگذاشته‌اند و حتی در مواردی تنش‌ها در حال افزایش است. یکی دیگر از قدیمی‌ترین منازعات میان دو کشور در کنار تنش‌های موجود میان کره شمالی و کره جنوبی و کشورهای اشاره‌شده، مربوط به دو کشور هند و پاکستان است. این دو کشور، هیچ‌گاه یکدیگر را دوست هم در نظر نگرفته‌اند و همواره خواسته‌اند که دشمن هم باشند. زمانی که در سال 1947، استعمار مستقیم بریتانیایی‌ها بر هند پایان یافت و «بریتیش ایندیا» (British India) از هم گسست، دو کشور هند و پاکستان پدید آمدند و در این میان، حدود نیم میلیون مسلمان و هندو کشته شدند. هر دو کشور ادعا می‌کردند که طرف مقابل، امنیت لازم را برای گروه‌های اقلیت مهاجر در منطقه مربوط به خود فراهم نمی‌کند. همین عامل باعث شد تنش‌های موجود میان هند و پاکستان که دو کشور تازه متولد شده بودند، افزایش یابد. این تنش‌ها، بی‌ثباتی را در این منطقه افزایش داد و هیچ‌گاه نگذاشت که اقتصاد این دو کشور، آن‌طور که باید و شاید رونق یابد. روابط بین هند و پاکستان، تحت تاثیر چندین اتفاق تاریخی و مسائل سیاسی قرار دارد و با تجزیه «بریتیش ایندیا» در سال 1947، نزاع کشمیر و تعدادی جنگ نظامی میان این دو کشور شناخته می‌شود. شکی نیست که هر دو این کشورها، دارای تاریخ، فرهنگ، جغرافیا و اقتصاد مشابه هستند و روابطشان به خاطر خشم و بی‌اعتمادی که نسبت به هم دارند، بسیار بحرانی بوده است.
علاوه بر دشمنی‌های دیرینه کره شمالی و کره جنوبی، در طول تاریخ همواره دشمنی‌های ریشه‌داری میان دیگر کشورهای جهان وجود داشته است که بعضی از آنها پایان یافته‌اند و بعضی دیگر نیز هنوز ادامه دارند. دشمنی‌های دیرینه ایران و آمریکا، آرژانتین و برزیل، آمریکا و روسیه، آمریکا و چین، آمریکا و مکزیک و اخیراً منازعات روسیه و اوکراین، از جمله مواردی هستند که می‌توان به آنها اشاره کرد. همچنین هیچ‌کدام از این کشورها هنوز به طور کامل منازعات میان خود را کنار نگذاشته‌اند و حتی در مواردی تنش‌ها در حال افزایش است. یکی دیگر از قدیمی‌ترین منازعات میان دو کشور در کنار تنش‌های موجود میان کره شمالی و کره جنوبی و کشورهای اشاره‌شده، مربوط به دو کشور هند و پاکستان است. این دو کشور، هیچ‌گاه یکدیگر را دوست هم در نظر نگرفته‌اند و همواره خواسته‌اند که دشمن هم باشند. زمانی که در سال 1947، استعمار مستقیم بریتانیایی‌ها بر هند پایان یافت و «بریتیش ایندیا» (British India) از هم گسست، دو کشور هند و پاکستان پدید آمدند و در این میان، حدود نیم میلیون مسلمان و هندو کشته شدند. هر دو کشور ادعا می‌کردند که طرف مقابل، امنیت لازم را برای گروه‌های اقلیت مهاجر در منطقه مربوط به خود فراهم نمی‌کند. همین عامل باعث شد تنش‌های موجود میان هند و پاکستان که دو کشور تازه متولد شده بودند، افزایش یابد. این تنش‌ها، بی‌ثباتی را در این منطقه افزایش داد و هیچ‌گاه نگذاشت که اقتصاد این دو کشور، آن‌طور که باید و شاید رونق یابد. روابط بین هند و پاکستان، تحت تاثیر چندین اتفاق تاریخی و مسائل سیاسی قرار دارد و با تجزیه «بریتیش ایندیا» در سال 1947، نزاع کشمیر و تعدادی جنگ نظامی میان این دو کشور شناخته می‌شود. شکی نیست که هر دو این کشورها، دارای تاریخ، فرهنگ، جغرافیا و اقتصاد مشابه هستند و روابطشان به خاطر خشم و بی‌اعتمادی که نسبت به هم دارند، بسیار بحرانی بوده است.موضوع: اقتصاد جهان, اقتصاد و سیاست, برگرفته
جنگ و صلح؛ چرا کره شمالی توسعه اقتصادی را بر توسعه نظامی ترجیح داد؟
نویسنده: اندیشکده | تاریخ: 16 آذر 1397 | بازدیدها: 544
0
اگرچه جنگ کره که در سال 1950 آغاز شده بود، در سال 1953 ظاهراً به پایان رسید، اما منازعات میان این دو کشور تا سال 2018 به طول انجامید. اما بعد از 69 سال، امروز به نظر می‌رسد که صلح به شبه‌جزیره کره بازگشته است. 7 اردیبهشت 97، رهبران دو کشور به یکدیگر قول دادند که بعد از بیش از شش دهه جدال، صلحی پایدار را به شبه‌جزیره کره بازگردانند و رهبر کره شمالی متعهد شده است که فعالیت‌های هسته‌ای خود را کنار بگذارد.
اگرچه طی بازی‌های المپیک زمستانی 2018 در سئول و شرکت غیرمنتظره کره شمالی در این مسابقات، دور جدیدی از مذاکرات میان دو کشور آغاز شده بود، اما تا قبل از اینکه رهبران دو کشور به گرمی با یکدیگر دست دهند و عکس یادگاری بگیرند، قابل تصور نبود که رهبر کره شمالی، کیم جونگ اون، به این نتیجه برسد که آزمایش‌های هسته‌ای خود را کنار بگذارد و برای مذاکره با طرف جنوبی، اولین رهبر کره شمالی باشد که بعد از جنگ کره، وارد خاک دشمن دیرینه خود شود.
اگرچه جنگ کره که در سال 1950 آغاز شده بود، در سال 1953 ظاهراً به پایان رسید، اما منازعات میان این دو کشور تا سال 2018 به طول انجامید. اما بعد از 69 سال، امروز به نظر می‌رسد که صلح به شبه‌جزیره کره بازگشته است. 7 اردیبهشت 97، رهبران دو کشور به یکدیگر قول دادند که بعد از بیش از شش دهه جدال، صلحی پایدار را به شبه‌جزیره کره بازگردانند و رهبر کره شمالی متعهد شده است که فعالیت‌های هسته‌ای خود را کنار بگذارد.اگرچه طی بازی‌های المپیک زمستانی 2018 در سئول و شرکت غیرمنتظره کره شمالی در این مسابقات، دور جدیدی از مذاکرات میان دو کشور آغاز شده بود، اما تا قبل از اینکه رهبران دو کشور به گرمی با یکدیگر دست دهند و عکس یادگاری بگیرند، قابل تصور نبود که رهبر کره شمالی، کیم جونگ اون، به این نتیجه برسد که آزمایش‌های هسته‌ای خود را کنار بگذارد و برای مذاکره با طرف جنوبی، اولین رهبر کره شمالی باشد که بعد از جنگ کره، وارد خاک دشمن دیرینه خود شود.
موضوع: اقتصاد جهان, اقتصاد و سیاست, انفوگرافی, برگرفته
معجزه اوزال؛ ترکیه چگونه قدم در مسیر توسعه گذاشت؟
نویسنده: اندیشکده | تاریخ: 16 آذر 1397 | بازدیدها: 309
0
دولت قوی مترادف با دولت پدرسالار نیست. هدف، غنای ملت است نه غنای دولت. اگر مردم ثروتمند باشند دولت هم ثروتمند می‌شود. در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی، دولت باید حامی مردم باشد، نه رقیب آنها. این دولت است که باید خدمتگزار مردم باشد نه بالعکس. اوزال با چنین اظهارنظرهایی بود که توانست به عنوان اولین رئیس‌جمهور غیرنظامی جمهوری ترکیه انتخاب شود. تورگوت اوزال با یک پیشینه تحصیلی موفق در دانشگاه فنی استانبول وارد کار در نهادهای دولتی ترکیه شد و در سازمان برنامه‌ریزی ترکیه و بعد هم بانک جهانی چهره‌ای بادانش و با قابلیت درک بالای مشکلات از خود نشان داد که می‌تواند برای برون‌رفت از مشکلات راه چاره بیندیشد. او در دهه 1970 در شمایل یک بازرگان موفق ظاهر شد که با شرکت‌های آمریکایی و ترک کار می‌کرد. یکی از ویژگی‌های بارز او توان بالای تعامل و مدارا با گروه‌های مختلف بود که ناشی از ایدئولوژی التقاطی او بود. اوزال زمانی که حزب «مام میهن» را تشکیل داد توانست با تکیه بر آنچه از سنت‌های جامعه و تجربه‌های مدرن آموخته بود هم با اسلامگراها و محافظه‌کاران کنار بیاید و هم با ملی‌گرایان و ژنرال‌های ارتش. او همزمان هم به ارزش‌های اسلامی احترام می‌گذاشت و هم از اصول مدرن غرب در سیاست و اقتصاد سود می‌جست. شاید به همین دلیل بود که توانست با دولت ژنرال اورن کار کند و در سمت مشاور و معاون نخست‌وزیر و بعد خود نخست‌وزیر هدایت ترکیه به سمت جهانی‌شدن و آزادسازی را پیش ببرد. اوزال احتمالاً تنها گزینه‌ای بود که جامعه ترکیه برای رهایی از دیکتاتوری نظامی و باتلاق مشکلات اقتصادی به او امید داشت، امیدی که کمتر و بیشتر در هر دو وجه تا حدودی محقق شد. می‌گویند سال‌های آغازین دهه 1980 برای ترک‌ها بسیار دهشتناک بود. در 12 سپتامبر 1980 یک کودتای نظامی به رهبری ژنرال کنعان اورن رخ داد که البته بسیار خشن و بی‌رحمانه بود. در این دهه ترکیه دستخوش تغییرات بسیار زیادی بود. به نحوی که دسته‌بندی و طبقه‌بندی آنها هم مشکل است. در حالی که شرایط اقتصادی وخیم بود و بی‌نظمی و خپپشونت جامعه ترکیه را فراگرفته بود ژنرال‌ها به این نتیجه رسیدند که باید به گفته‌های آتاتورک جامه عمل بپوشانند و به ظاهر برای نجات ترکیه وارد عمل شوند. در اوایل دهه 1980 داستان‌های غم‌انگیزی از دستگیری‌ها، شکنجه‌ها و اعدام‌ها از زبان مردم نقل می‌شد. از هجوم شبانه ماموران امنیتی و نیروهای نظامی برای دستگیری افراد در حالی که هرگونه فعالیت احزاب و تشکل‌ها چه در حوزه سیاست و چه اجتماع ممنوع شده بود. ارتش در طول سه سال حدود 650 هزارنفر را بازداشت کرد و بین 90 روز تا چند سال در زندان نگه داشت. بیش از 210 هزار پرونده قضایی گشوده شد که بیشتر آنها با جرم‌های ساختگی تشکیل شده بود. نوشته شده که در آن زمان حدود شش هزار درخواست اعدام شده بود که در نهایت با 49 مورد مجازات مرگ موافقت شد.
دولت قوی مترادف با دولت پدرسالار نیست. هدف، غنای ملت است نه غنای دولت. اگر مردم ثروتمند باشند دولت هم ثروتمند می‌شود. در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی، دولت باید حامی مردم باشد، نه رقیب آنها. این دولت است که باید خدمتگزار مردم باشد نه بالعکس. اوزال با چنین اظهارنظرهایی بود که توانست به عنوان اولین رئیس‌جمهور غیرنظامی جمهوری ترکیه انتخاب شود. تورگوت اوزال با یک پیشینه تحصیلی موفق در دانشگاه فنی استانبول وارد کار در نهادهای دولتی ترکیه شد و در سازمان برنامه‌ریزی ترکیه و بعد هم بانک جهانی چهره‌ای بادانش و با قابلیت درک بالای مشکلات از خود نشان داد که می‌تواند برای برون‌رفت از مشکلات راه چاره بیندیشد. او در دهه 1970 در شمایل یک بازرگان موفق ظاهر شد که با شرکت‌های آمریکایی و ترک کار می‌کرد. یکی از ویژگی‌های بارز او توان بالای تعامل و مدارا با گروه‌های مختلف بود که ناشی از ایدئولوژی التقاطی او بود. اوزال زمانی که حزب «مام میهن» را تشکیل داد توانست با تکیه بر آنچه از سنت‌های جامعه و تجربه‌های مدرن آموخته بود هم با اسلامگراها و محافظه‌کاران کنار بیاید و هم با ملی‌گرایان و ژنرال‌های ارتش. او همزمان هم به ارزش‌های اسلامی احترام می‌گذاشت و هم از اصول مدرن غرب در سیاست و اقتصاد سود می‌جست. شاید به همین دلیل بود که توانست با دولت ژنرال اورن کار کند و در سمت مشاور و معاون نخست‌وزیر و بعد خود نخست‌وزیر هدایت ترکیه به سمت جهانی‌شدن و آزادسازی را پیش ببرد. اوزال احتمالاً تنها گزینه‌ای بود که جامعه ترکیه برای رهایی از دیکتاتوری نظامی و باتلاق مشکلات اقتصادی به او امید داشت، امیدی که کمتر و بیشتر در هر دو وجه تا حدودی محقق شد. می‌گویند سال‌های آغازین دهه 1980 برای ترک‌ها بسیار دهشتناک بود. در 12 سپتامبر 1980 یک کودتای نظامی به رهبری ژنرال کنعان اورن رخ داد که البته بسیار خشن و بی‌رحمانه بود. در این دهه ترکیه دستخوش تغییرات بسیار زیادی بود. به نحوی که دسته‌بندی و طبقه‌بندی آنها هم مشکل است. در حالی که شرایط اقتصادی وخیم بود و بی‌نظمی و خپپشونت جامعه ترکیه را فراگرفته بود ژنرال‌ها به این نتیجه رسیدند که باید به گفته‌های آتاتورک جامه عمل بپوشانند و به ظاهر برای نجات ترکیه وارد عمل شوند. در اوایل دهه 1980 داستان‌های غم‌انگیزی از دستگیری‌ها، شکنجه‌ها و اعدام‌ها از زبان مردم نقل می‌شد. از هجوم شبانه ماموران امنیتی و نیروهای نظامی برای دستگیری افراد در حالی که هرگونه فعالیت احزاب و تشکل‌ها چه در حوزه سیاست و چه اجتماع ممنوع شده بود. ارتش در طول سه سال حدود 650 هزارنفر را بازداشت کرد و بین 90 روز تا چند سال در زندان نگه داشت. بیش از 210 هزار پرونده قضایی گشوده شد که بیشتر آنها با جرم‌های ساختگی تشکیل شده بود. نوشته شده که در آن زمان حدود شش هزار درخواست اعدام شده بود که در نهایت با 49 مورد مجازات مرگ موافقت شد.موضوع: اقتصاد جهان, اقتصاد و سیاست, انفوگرافی, برگرفته
خلیل تورگوت اوزال معمار توسعه ترکیه - چگونه ترکیه در دوران تورگوت اوزال از اقتصاد دولتی به اقتصاد بازار گذر کرد؟
نویسنده: اندیشکده | تاریخ: 15 آذر 1397 | بازدیدها: 307
0
قدم گذاشتن ترکیه در مسیر توسعه یا «خیز» اقتصادی از دهه 80 شروع شد. به یک تعبیر، مسیر شتابان توسعه و اصلاحات اقتصادی در این کشور با اصلاحات تورگوت اوزال کلید خورد. برخی اوزال را «معمار اقتصادی» یا «ناجی ترک‌ها» می‌پندارند. چنین نیست که ترکیه‌ای که امروز در عرصه اقتصادی شتابان به پیش می‌رود خود را مدیون اردوغان بداند؛ بلکه اردوغان نیز مدیون هشتمین رئیس‌جمهور ترکیه است. از بدو استقلال ترکیه در سال 1924 تا حدود دهه 90 میلادی این کشور فراز و فرود زیادی طی کرد. برخی نویسندگان، این دوره را سخت‌ترین و پرتلاطم‌ترین بخش تاریخ معاصر ترکیه می‌پندارند. در این دوران کودتاهای فراوان، خشونت‌ها و کشتارهای گسترده، دستگیری‌های فراقانونی و ترور، بمبگذاری و آدم‌ربایی به امری روزمره تبدیل شده بود. فضای جنگی در تمام نقاط این کشور به چشم می‌خورد. نظامیان حاکم مطلق در کشور بودند. آنان ترکیه را «ملک طلق» خود می‌پنداشتند گویی امپراتوری عثمانی این دیار را به میراث به نظامیان واگذار کرده که آنها حق حکمرانی را فقط مختص به خود می‌پنداشتند. هیچ اثری از نهادهای مدنی، احزاب یا فعالیت‌های سیاسی به چشم نمی‌خورد. رشد اقتصادی ترکیه منفی شده بود؛ ارزش پول این کشور به شدت سقوط کرده بود به گونه‌ای که برای خرید یک ساندویچ یا خرید قرصی نان باید چند میلیون لیر پرداخت می‌شد.
قدم گذاشتن ترکیه در مسیر توسعه یا «خیز» اقتصادی از دهه 80 شروع شد. به یک تعبیر، مسیر شتابان توسعه و اصلاحات اقتصادی در این کشور با اصلاحات تورگوت اوزال کلید خورد. برخی اوزال را «معمار اقتصادی» یا «ناجی ترک‌ها» می‌پندارند. چنین نیست که ترکیه‌ای که امروز در عرصه اقتصادی شتابان به پیش می‌رود خود را مدیون اردوغان بداند؛ بلکه اردوغان نیز مدیون هشتمین رئیس‌جمهور ترکیه است. از بدو استقلال ترکیه در سال 1924 تا حدود دهه 90 میلادی این کشور فراز و فرود زیادی طی کرد. برخی نویسندگان، این دوره را سخت‌ترین و پرتلاطم‌ترین بخش تاریخ معاصر ترکیه می‌پندارند. در این دوران کودتاهای فراوان، خشونت‌ها و کشتارهای گسترده، دستگیری‌های فراقانونی و ترور، بمبگذاری و آدم‌ربایی به امری روزمره تبدیل شده بود. فضای جنگی در تمام نقاط این کشور به چشم می‌خورد. نظامیان حاکم مطلق در کشور بودند. آنان ترکیه را «ملک طلق» خود می‌پنداشتند گویی امپراتوری عثمانی این دیار را به میراث به نظامیان واگذار کرده که آنها حق حکمرانی را فقط مختص به خود می‌پنداشتند. هیچ اثری از نهادهای مدنی، احزاب یا فعالیت‌های سیاسی به چشم نمی‌خورد. رشد اقتصادی ترکیه منفی شده بود؛ ارزش پول این کشور به شدت سقوط کرده بود به گونه‌ای که برای خرید یک ساندویچ یا خرید قرصی نان باید چند میلیون لیر پرداخت می‌شد.موضوع: اقتصاد جهان, اقتصاد و سیاست, خبرهای اقتصادی, انفوگرافی, برگرفته
نبرد دنیاها - جنگ تعرفه‌ای چین و آمریکا چه سرانجامی خواهد داشت؟
نویسنده: اندیشکده | تاریخ: 25 آبان 1397 | بازدیدها: 498
0
دونالد ترامپ برای ماندن در جایگاه ریاست جمهوری همه کار می‌کند. او به هر شکل ممکن سعی در عمل به وعده‌های خود دارد؛ وعده‌هایی که جهانی را به هم ریخته است.
دونالد ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی صادرکنندگان خارجی به خصوص چین را به دنبال کردن رابطه تجاری غیرمنصفانه با ایالات متحده متهم کرده و آن را باعث رکود صنایع و از میان رفتن فرصت‌های شغلی در این کشور دانسته بود. ترامپ گفته بود که در صورت انتخاب شدن به ریاست جمهوری، اقداماتی را در جهت حمایت از صنایع داخلی در برابر واردات بی‌رویه به اجرا بگذارد و به این وسیله به افزایش اشتغال در آمریکا کمک کند. حال زمان عمل به وعده‌ها رسیده است.
دونالد ترامپ برای ماندن در جایگاه ریاست جمهوری همه کار می‌کند. او به هر شکل ممکن سعی در عمل به وعده‌های خود دارد؛ وعده‌هایی که جهانی را به هم ریخته است. دونالد ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی صادرکنندگان خارجی به خصوص چین را به دنبال کردن رابطه تجاری غیرمنصفانه با ایالات متحده متهم کرده و آن را باعث رکود صنایع و از میان رفتن فرصت‌های شغلی در این کشور دانسته بود. ترامپ گفته بود که در صورت انتخاب شدن به ریاست جمهوری، اقداماتی را در جهت حمایت از صنایع داخلی در برابر واردات بی‌رویه به اجرا بگذارد و به این وسیله به افزایش اشتغال در آمریکا کمک کند. حال زمان عمل به وعده‌ها رسیده است.
موضوع: اقتصاد جهان, اقتصاد و سیاست, انفوگرافی, برگرفته
انبوه بدهی: وام‌های بد؛ مشکل حل‌نشدنی بانک‌های اروپایی
نویسنده: اندیشکده | تاریخ: 25 آبان 1397 | بازدیدها: 220
0
برای بانک‌های بزرگ اروپایی، دردسر تازه‌ای در راه است: میزان تسهیلات غیرجاری یا وام‌های معوق به 944 میلیارد یورو (1.17 تریلیون دلار) رسیده است و این موضوع در حال تاثیرگذاری منفی روی تراز مالی این بانک‌هاست. اقتصاددانان می‌گویند حجم زیاد بدهی‌های معوق و سررسید گذشته کار را برای قرض‌دهی بیشتر بانک‌ها سخت‌تر کرده و به درآمد آنها آسیب‌زده است. مقامات اروپایی بانک‌ها را به فروش اعتبارات معوق تشویق می‌کنند اما دودستگی آنها در چگونگی مقابله با این مساله در روند کاری بانک‌ها تاثیر گذاشته است این در حالی است که برخی سرمایه‌گذاران نسبت به سرعت پیشرفت وضعیت بانکی اروپا ناامید شده‌اند. این مشکل به ویژه در کشورهایی که به شدت تحت تاثیر بحران بدهی‌های دولتی قرار دارند، شدیدتر بوده و به نظام بانکی آنها آسیب بیشتری وارد کرده است.
برای بانک‌های بزرگ اروپایی، دردسر تازه‌ای در راه است: میزان تسهیلات غیرجاری یا وام‌های معوق به 944 میلیارد یورو (1.17 تریلیون دلار) رسیده است و این موضوع در حال تاثیرگذاری منفی روی تراز مالی این بانک‌هاست. اقتصاددانان می‌گویند حجم زیاد بدهی‌های معوق و سررسید گذشته کار را برای قرض‌دهی بیشتر بانک‌ها سخت‌تر کرده و به درآمد آنها آسیب‌زده است. مقامات اروپایی بانک‌ها را به فروش اعتبارات معوق تشویق می‌کنند اما دودستگی آنها در چگونگی مقابله با این مساله در روند کاری بانک‌ها تاثیر گذاشته است این در حالی است که برخی سرمایه‌گذاران نسبت به سرعت پیشرفت وضعیت بانکی اروپا ناامید شده‌اند. این مشکل به ویژه در کشورهایی که به شدت تحت تاثیر بحران بدهی‌های دولتی قرار دارند، شدیدتر بوده و به نظام بانکی آنها آسیب بیشتری وارد کرده است.موضوع: اقتصاد جهان, اقتصاد و سیاست, برگرفته
ضرر بازار غیررقابتی - موانع سرمایه‌گذاری در آمریکا
نویسنده: اندیشکده | تاریخ: 24 آبان 1397 | بازدیدها: 194
0
سرجان هیکس اقتصاددان بریتانیایی زمانی نوشت: بهترین مزیت انحصار، داشتن زندگی آرام است. برای دارندگان انحصار که رقبا را بیخ گوش خود نمی‌بینند کسب سود کاری بسیار آسان است. می‌توان درستی این موضوع را از 46 میلیون خانوار آمریکا پرسید که تحت پوشش یک عرضه‌کننده پهنای باند پرسرعت هستند و برای خدمات کم‌کیفیت آن هزینه گزافی می‌پردازند. در نتیجه، مقابله با تراست یکی از مهم‌ترین عواملی است که عوام‌گرایان خشمگین را با دانشگاهیان آگاه متحد می‌سازد. بنابراین زمانی که دموکرات‌های سنا در 24 جولای از برنامه جدید خود برای رقابتی ساختن مجدد فضا در آمریکا پرده برداشتند این طرح مورد استقبال همگان قرار گرفت هرچند در جزئیات آن اختلاف نظراتی دیده می‌شود. سناتور الیزابت از ماساچوست می‌گوید «این اقتصاد آسیب دیده است.» اوضاع آنقدر هم بد نیست، اما در مقایسه با دو دهه قبل، بیشتر از سه‌چهارم صنایع تمرکز بیشتری پیدا کرده‌اند و جابه‌جایی و جایگزینی بنگاه‌ها در اقتصاد کمتر به چشم می‌خورد.
سرجان هیکس اقتصاددان بریتانیایی زمانی نوشت: بهترین مزیت انحصار، داشتن زندگی آرام است. برای دارندگان انحصار که رقبا را بیخ گوش خود نمی‌بینند کسب سود کاری بسیار آسان است. می‌توان درستی این موضوع را از 46 میلیون خانوار آمریکا پرسید که تحت پوشش یک عرضه‌کننده پهنای باند پرسرعت هستند و برای خدمات کم‌کیفیت آن هزینه گزافی می‌پردازند. در نتیجه، مقابله با تراست یکی از مهم‌ترین عواملی است که عوام‌گرایان خشمگین را با دانشگاهیان آگاه متحد می‌سازد. بنابراین زمانی که دموکرات‌های سنا در 24 جولای از برنامه جدید خود برای رقابتی ساختن مجدد فضا در آمریکا پرده برداشتند این طرح مورد استقبال همگان قرار گرفت هرچند در جزئیات آن اختلاف نظراتی دیده می‌شود. سناتور الیزابت از ماساچوست می‌گوید «این اقتصاد آسیب دیده است.» اوضاع آنقدر هم بد نیست، اما در مقایسه با دو دهه قبل، بیشتر از سه‌چهارم صنایع تمرکز بیشتری پیدا کرده‌اند و جابه‌جایی و جایگزینی بنگاه‌ها در اقتصاد کمتر به چشم می‌خورد.موضوع: اقتصاد جهان, اقتصاد و سیاست, خبرهای اقتصادی, برگرفته
مهار گرمایش جهانی - تصاعد صفر یا انرژی‌های تجدیدپذیر؟
نویسنده: اندیشکده | تاریخ: 24 آبان 1397 | بازدیدها: 244
0
تا همین چند سال پیش جهانیان از خود می‌پرسیدند آیا انرژی‌های پاک بدون دست و دلبازی‌های دولتی دوام خواهند آورد؟ اکنون سوال این است که این انرژی‌ها تا کجا پیش خواهند رفت. تعداد اتومبیل‌های برقی از یک میلیون دستگاه در سال 2015 به دو میلیون دستگاه رسید؛ کشورهایی مانند فرانسه و بنگاه‌هایی مانند ولوو به پایان دوران موتورهای درون‌سوز چشم دوخته‌اند. تولید برق سبز نیز در حال سرعت گرفتن است. استان کینگای چین در ماه ژوئن توانست هفت روز متوالی را با انرژی تجدیدپذیر سپری کند و در نیمه اول امسال نیروهای بادی، خورشیدی و آبی 35 درصد از برق آلمان را تولید کردند.
موفقیت‌های بزرگ جاه‌طلبی‌های بیشتر را به همراه دارد. کالیفرنیا قصد دارد تا سال 2030 به هدف 60 درصدی تولید انرژی تجدیدپذیر دست یابد. در سطح جهانی، 176 کشور برنامه‌های انرژی پاک تعریف کرده‌اند. ایالت هاوایی که بیشترین وابستگی به نفت را دارد تلاش می‌کند تا اواسط قرن صد درصد انرژی تجدیدپذیر داشته باشد. 48 کشور فقیر آسیب‌پذیر در برابر تغییرات اقلیمی نیز همین هدف را دنبال می‌کنند. در هفته گذشته، شمار شرکت‌های چندملیتی که متعهد می‌شوند صد درصد عملیاتشان را با انرژی تجدیدپذیر انجام دهند به 100 رسید.
تا همین چند سال پیش جهانیان از خود می‌پرسیدند آیا انرژی‌های پاک بدون دست و دلبازی‌های دولتی دوام خواهند آورد؟ اکنون سوال این است که این انرژی‌ها تا کجا پیش خواهند رفت. تعداد اتومبیل‌های برقی از یک میلیون دستگاه در سال 2015 به دو میلیون دستگاه رسید؛ کشورهایی مانند فرانسه و بنگاه‌هایی مانند ولوو به پایان دوران موتورهای درون‌سوز چشم دوخته‌اند. تولید برق سبز نیز در حال سرعت گرفتن است. استان کینگای چین در ماه ژوئن توانست هفت روز متوالی را با انرژی تجدیدپذیر سپری کند و در نیمه اول امسال نیروهای بادی، خورشیدی و آبی 35 درصد از برق آلمان را تولید کردند.موفقیت‌های بزرگ جاه‌طلبی‌های بیشتر را به همراه دارد. کالیفرنیا قصد دارد تا سال 2030 به هدف 60 درصدی تولید انرژی تجدیدپذیر دست یابد. در سطح جهانی، 176 کشور برنامه‌های انرژی پاک تعریف کرده‌اند. ایالت هاوایی که بیشترین وابستگی به نفت را دارد تلاش می‌کند تا اواسط قرن صد درصد انرژی تجدیدپذیر داشته باشد. 48 کشور فقیر آسیب‌پذیر در برابر تغییرات اقلیمی نیز همین هدف را دنبال می‌کنند. در هفته گذشته، شمار شرکت‌های چندملیتی که متعهد می‌شوند صد درصد عملیاتشان را با انرژی تجدیدپذیر انجام دهند به 100 رسید.
موضوع: ---
سیاست جلوتر از اقتصاد
نویسنده: اندیشکده | تاریخ: 24 آبان 1397 | بازدیدها: 346
0
سال‌ها فشار اقتصادی که به دلیل سیاست نادرست اقتصادی در آمریکا بر اقتصاد دنیا تحمیل شد زمینه را برای بحران‌های مالی زیادی در جهان فراهم کرد و حتی مشکلات سیاسی و اجتماعی را هم به همراه آورد. مهاجرت‌های زیاد و بی‌برنامه، درگیری‌های بین کشوری و داخلی و مخالفت‌های اجتماعی به دلیل افزایش بیکاری و تورم و مشکلات اقتصادی همه در نتیجه بحران اقتصادی دنیا ایجاد شد.
مجمع جهانی اقتصاد بر این باور است برآیند این بحران‌های مالی را می‌توان در افزایش تنش‌های سیاسی در سال ۲۰۱۶ میلادی و تصمیم‌گیری‌های متفاوت مردمی دید که تنها و تنها خواستار تغییر صدای سیاسی کشورشان بودند. آنها در این رای‌گیری‌ها اعلام کردند مخالف سیاست‌های موجود هستند و تصمیماتی اتخاذ کردند که ممکن است آینده تیره‌تری برای آنها ایجاد کند. در دنیای غرب مهم‌ترین تحولات سیاسی سال گذشته رای مردم بریتانیا به خروج این کشور از اتحادیه اروپا بود و بعد از آن هم تصمیم جنجالی مردم آمریکا برای انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا به عنوان مهم‌ترین حادثه سیاسی سال معرفی شد. البته تحولات سیاسی دیگری هم در اروپا اتفاق افتاد که در مقایسه با برگزیت تاثیر کمتری داشت ولی بازهم نمی‌توان از بزرگی و اثرگذاری آنها غافل بود. این تحولات تنها شامل دنیای غرب نیست بلکه در کشورهای برزیل و فیلیپین و ترکیه هم تحولات سیاسی مخرب اتفاق افتاد و مردم تغییرات بزرگی را تجربه کردند.
سال‌ها فشار اقتصادی که به دلیل سیاست نادرست اقتصادی در آمریکا بر اقتصاد دنیا تحمیل شد زمینه را برای بحران‌های مالی زیادی در جهان فراهم کرد و حتی مشکلات سیاسی و اجتماعی را هم به همراه آورد. مهاجرت‌های زیاد و بی‌برنامه، درگیری‌های بین کشوری و داخلی و مخالفت‌های اجتماعی به دلیل افزایش بیکاری و تورم و مشکلات اقتصادی همه در نتیجه بحران اقتصادی دنیا ایجاد شد.مجمع جهانی اقتصاد بر این باور است برآیند این بحران‌های مالی را می‌توان در افزایش تنش‌های سیاسی در سال ۲۰۱۶ میلادی و تصمیم‌گیری‌های متفاوت مردمی دید که تنها و تنها خواستار تغییر صدای سیاسی کشورشان بودند. آنها در این رای‌گیری‌ها اعلام کردند مخالف سیاست‌های موجود هستند و تصمیماتی اتخاذ کردند که ممکن است آینده تیره‌تری برای آنها ایجاد کند. در دنیای غرب مهم‌ترین تحولات سیاسی سال گذشته رای مردم بریتانیا به خروج این کشور از اتحادیه اروپا بود و بعد از آن هم تصمیم جنجالی مردم آمریکا برای انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا به عنوان مهم‌ترین حادثه سیاسی سال معرفی شد. البته تحولات سیاسی دیگری هم در اروپا اتفاق افتاد که در مقایسه با برگزیت تاثیر کمتری داشت ولی بازهم نمی‌توان از بزرگی و اثرگذاری آنها غافل بود. این تحولات تنها شامل دنیای غرب نیست بلکه در کشورهای برزیل و فیلیپین و ترکیه هم تحولات سیاسی مخرب اتفاق افتاد و مردم تغییرات بزرگی را تجربه کردند.
موضوع: اقتصاد جهان, اقتصاد و سیاست, برگرفته
شست‌وشوی بهتر: شکار خودکار پولشویان
نویسنده: اندیشکده | تاریخ: 24 آبان 1397 | بازدیدها: 181
0
شاید به خاطر ترس جانی، قاچاقچیان مواد مخدر بیش از هر کس دیگری علاقه‌مندند هرچه سریع‌تر بدهی‌هایشان را بپردازند. این موضوع می‌تواند یکی از چندین نشانه‌ای باشد که بنگاه‌های نرم‌افزاری را به سمت شست‌وشوی پول‌های کثیف هدایت می‌کند. نرم‌افزار مقابله با پولشویی (AML) تراکنش‌های مالی را رصد می‌کند و فهرستی از افرادی ارائه می‌دهد که به احتمال زیاد در حال انتقال درآمدهای حاصل از اعمال مجرمانه هستند.
پول‌های زیادی برای این نرم‌افزار هزینه می‌شود. شرکت تحقیقاتی سلنت (Celent) برآورد می‌کند امسال بنگاه‌های مالی حدود 825 میلیون دلار برای این نرم‌افزار هزینه کرده‌اند که در مقایسه با هزینه 675 میلیون‌‌دلاری سال قبل روندی افزایشی داشته است.
شاید به خاطر ترس جانی، قاچاقچیان مواد مخدر بیش از هر کس دیگری علاقه‌مندند هرچه سریع‌تر بدهی‌هایشان را بپردازند. این موضوع می‌تواند یکی از چندین نشانه‌ای باشد که بنگاه‌های نرم‌افزاری را به سمت شست‌وشوی پول‌های کثیف هدایت می‌کند. نرم‌افزار مقابله با پولشویی (AML) تراکنش‌های مالی را رصد می‌کند و فهرستی از افرادی ارائه می‌دهد که به احتمال زیاد در حال انتقال درآمدهای حاصل از اعمال مجرمانه هستند.پول‌های زیادی برای این نرم‌افزار هزینه می‌شود. شرکت تحقیقاتی سلنت (Celent) برآورد می‌کند امسال بنگاه‌های مالی حدود 825 میلیون دلار برای این نرم‌افزار هزینه کرده‌اند که در مقایسه با هزینه 675 میلیون‌‌دلاری سال قبل روندی افزایشی داشته است.
موضوع: اقتصاد جهان, اقتصاد و سیاست, خبرهای اقتصادی, برگرفته
سقوط صادرات: چه کشورهایی در صادرات شکست خورده‌اند؟
نویسنده: اندیشکده | تاریخ: 24 آبان 1397 | بازدیدها: 348
0
در حال حاضر دنیا با بحران صادرات دست به گریبان است. رکود در مصرف جهانی و افت قیمت مواد خام دو عاملی هستند که به افزایش بی‌ثباتی و ناامنی در کشورهای وابسته به صادرات انجامیده‌اند.
ریشه بحران کنونی صادرات به رکود اقتصادی متاثر از بحران مالی سال 2008 در اروپا و آمریکا بازمی‌گردد. این کشورها بزرگ‌ترین مصرف‌کننده محصولات، بیشتر محصولات صنعتی ارزان‌قیمت، بودند. کاهش سود این محصولات بر کند شدن رشد اقتصادی چین تاثیر گذاشت که آن هم به کم شدن تقاضا از چین برای محصولات و مواد خام ختم شد. تمام این عوامل باعث افت قیمت مواد خام و همچنین افول شدید سطح صادرات جهانی شدند.
در حال حاضر دنیا با بحران صادرات دست به گریبان است. رکود در مصرف جهانی و افت قیمت مواد خام دو عاملی هستند که به افزایش بی‌ثباتی و ناامنی در کشورهای وابسته به صادرات انجامیده‌اند.ریشه بحران کنونی صادرات به رکود اقتصادی متاثر از بحران مالی سال 2008 در اروپا و آمریکا بازمی‌گردد. این کشورها بزرگ‌ترین مصرف‌کننده محصولات، بیشتر محصولات صنعتی ارزان‌قیمت، بودند. کاهش سود این محصولات بر کند شدن رشد اقتصادی چین تاثیر گذاشت که آن هم به کم شدن تقاضا از چین برای محصولات و مواد خام ختم شد. تمام این عوامل باعث افت قیمت مواد خام و همچنین افول شدید سطح صادرات جهانی شدند.
موضوع: اقتصاد جهان, اقتصاد و سیاست, خبرهای اقتصادی, انفوگرافی, برگرفته
کشورهای متاثر از بحران صادرات
نویسنده: اندیشکده | تاریخ: 21 آبان 1397 | بازدیدها: 244
0
امروز جهان را بحران صادرات تهدید می‌کند. رکود مصرف جهانی و افت قیمت کالاها به بی‌ثباتی و عدم امنیت اقتصادی در کشورهایی انجامیده که وابستگی زیادی به صادرات دارند. بحران کنونی صادرکنندگان به رکود اقتصادی سال‌های 2008 و 2009 در آمریکا و اروپا برمی‌گردد.
امروز جهان را بحران صادرات تهدید می‌کند. رکود مصرف جهانی و افت قیمت کالاها به بی‌ثباتی و عدم امنیت اقتصادی در کشورهایی انجامیده که وابستگی زیادی به صادرات دارند. بحران کنونی صادرکنندگان به رکود اقتصادی سال‌های 2008 و 2009 در آمریکا و اروپا برمی‌گردد.موضوع: اقتصاد جهان, اقتصاد و سیاست, انفوگرافی, برگرفته
صفحه قبل
صفحه بعد
